Số cuộc thanh tra, kiểm tra giảm mạnh so với cùng kỳ
Thanh tra, kiểm tra là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành Thuế để chống thất thu ngân sách. Do đó, ngay từ đầu năm 2020, Tổng cục Thuế ban hành Quyết định số 41/QĐ-TCT, giao chỉ tiêu cho cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp năm 2020.
Trên cơ sở kế hoạch của các cục thuế, Tổng cục Thuế cũng đã ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế tại doanh nghiệp năm 2020 cho 63 cục thuế. Cũng tại quyết định này, Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các cục thuế phấn đấu thực hiện thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp đạt tối thiểu tỷ lệ 19,5% số doanh nghiệp đang hoạt động (khoảng 92.457 doanh nghiệp, trong đó thanh tra là 7.755 doanh nghiệp, kiểm tra là 84.702 doanh nghiệp).
Tuy nhiên, theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tính đến hết tháng 5/2020, toàn ngành Thuế mới thực hiện được 18.638 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt hơn 20% kế hoạch năm 2020, bằng 82,06% so với cùng kỳ năm 2019; kiểm tra được 202.767 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế, tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là hơn 23.365 tỷ đồng.
Theo ông Vũ Mạnh Cường - Vụ trưởng Vụ Thanh tra, kiểm tra (Tổng cục Thuế), nếu không tính kết quả thu đột biến qua thanh tra, kiểm tra của 2 cuộc đã được ngành thuế theo dõi, phân tích rủi ro một thời gian dài và kết quả thanh tra chuyển vào năm 2020, thì số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra chỉ là hơn 12,7 nghìn tỷ đồng, bằng 93,87% so với cùng kỳ năm 2019.
Giải thích về số cuộc thanh tra, kiểm tra đạt thấp so với cùng kỳ, ông Cường cho biết, dịch Covid-19 đã làm ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế Việt Nam nói chung và công tác quản lý thu thuế nói riêng. Để tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tập trung sản xuất, kinh doanh, Tổng cục Thuế đã hạn chế việc thanh tra, kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp.
“Đại dịch Covid-19 làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của cả nền kinh tế, cũng như của một bộ phận không nhỏ các doanh nghiệp. Tác động trực tiếp đến một số ngành như: hàng không, du lịch, ăn uống... để hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, chúng tôi đã có nhiều văn bản chỉ đạo toàn ngành chỉ tập trung thanh tra các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế, giảm thời gian thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp” - ông Cường nói.
Hạn chế tối đa tiếp xúc trực tiếp tại doanh nghiệp
Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, trên cơ sở kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế tại doanh nghiệp năm 2020 đã được phê duyệt, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cục trưởng các cục thuế quán triệt đến bộ phận thanh tra, kiểm tra tiến hành phân loại rủi ro, phân tích chuyên sâu, áp dụng các ứng dụng công nghệ thông tin của ngành thuế và thông tin thu thập khác..., hạn chế tối đa tiếp xúc trực tiếp tại doanh nghiệp.
“Đối với các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng trực tiếp của dịch bệnh Covid-19 như: nhà hàng, khách sạn, du lịch, hàng không... thì chưa thực hiện thanh tra, kiểm tra và xem xét phân tích rủi ro báo cáo cơ quan thuế cấp trên để thực hiện điều chỉnh kế hoạch theo quy định” - ông Cường cho biết.
Đại diện Tổng cục Thuế cũng cho biết, đối với các doanh nghiệp có rủi ro về thuế, thì thực hiện việc ban hành quyết định kiểm tra thuế thực hiện tại trụ sở cơ quan thuế bằng phương thức điện tử. Doanh nghiệp thực hiện việc giải trình, gửi file sổ sách qua thư điện tử cung cấp cho các công chức kiểm tra.
Nếu doanh nghiệp không chấp hành, hoặc không giải trình được, thì thực hiện thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp có rủi ro thấp thì xem xét, đề nghị điều chỉnh kế hoạch thanh tra, kiểm tra theo quy định.
Đối với các doanh nghiệp không chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 và các doanh nghiệp có rủi ro cao, có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế thì cơ quan thuế liên hệ với doanh nghiệp để sắp xếp thời gian thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp.
Ông Cường cũng cho biết, đối với các doanh nghiệp có kiến nghị lùi thời gian thanh tra, kiểm tra thì thực hiện phân tích hồ sơ trên cơ sở dữ liệu ngành thuế quản lý và ban hành quyết định kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế, doanh nghiệp thực hiện việc giải trình, gửi file sổ sách tài liệu qua thư điện tử. Trường hợp doanh nghiệp không giải trình được thì thực hiện thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp.
Để hoàn thành kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2020 (còn gần 80% kế hoạch), ông Cường cho biết, lãnh đạo Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các cục thuế tập trung nguồn nhân lực cho công tác thanh tra, kiểm tra. Tổ chức, quán triệt và giao nhiệm vụ cụ thể đến từng phòng, từng bộ phận, từng đoàn thanh tra, kiểm tra.
“Chúng tôi cũng yêu cầu các cục thuế khi thành lập, phân công các đoàn thanh tra, kiểm tra thuế, thì Trưởng đoàn thanh tra, kiểm tra thuế phải là những cán bộ, công chức có kinh nghiệm trong công tác thanh tra, kiểm tra thuế; có đủ điều kiện theo quy định và phải là cán bộ công chức đang công tác tại bộ phận thanh tra, kiểm tra thuế. Đối với các thành viên đoàn thanh tra, kiểm tra cơ bản phải là cán bộ công chức đang công tác tại bộ phận thanh tra, kiểm tra thuế” – ông Cường cho biết./.