Cắt giảm thời gian khai, nộp thuế: Nhiệm vụ khả thi
Từ lời hứa tới hành động
Còn nhớ vào thời điểm 1-9-2014 khi Thông tư 119/2014/TT-BTC hướng dẫn sửa đổi, bổ sung về nội dung và mẫu biểu của 7 Thông tư khác về quản lý thuế, thuế Thu nhập cá nhân (TNCN), thuế Giá trị gia tăng (GTGT), thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và hóa đơn bán hàng hóa cung ứng dịch vụ đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng DN. Bởi lẽ, một trong những điểm thay đổi lớn nhất của những quy định mới, theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam, là việc giảm thời gian phải chuẩn bị tài liệu, rà soát, ghi chép số liệu để thực hiện kê khai thuế cho DN.
“Một loạt cột, dòng trong bảng kê hóa đơn, mẫu tờ khai thuế GTGT đã được loại bỏ như ký hiệu mẫu hóa đơn, ký hiệu hóa đơn, thuế suất; bỏ khai thuế Tiêu thụ đặc biệt với hàng luân chuyển nội bộ...” - đây là những thay đổi, mà theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, là sẽ giảm bớt hơn 200 giờ nộp thuế cho DN mỗi năm.
Đứng ở góc độ DN, Kế toán trưởng Công ty CP Du lịch khách sạn Sài Gòn- Hạ Long, bà Lý Thị Hoàng Phượng cho hay, là một trong những DN lớn, với số nộp NSNN trung bình 20 tỷ đồng/năm, tổng số nhân viên trên 250 người thì việc cắt giảm các quy định về việc lập các bảng kê hàng hóa, dịch vụ mua vào/bán ra kèm theo tờ khai thuế gửi cho cơ quan Thuế đã hỗ trợ lớn cho DN trong việc tiết giảm nhân lực, thời gian vào việc khai, nộp thuế.
“Theo hướng dẫn của cơ quan Thuế, hiện nay DN chỉ việc tải các mẫu, biểu trên mạng internet để kê khai nên trong ngày bộ phận kế toán xác định ngay doanh thu chi phí, lỗ lãi của DN, không phải chờ đến cuối tháng như trước kia” - bà Lý Thị Hoàng Phượng nói.
Theo Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam Nguyễn Thị Cúc, việc cắt giảm thời gian kê khai nộp thuế đã và đang mang lại lợi ích thiết thực cho các DN Việt Nam. Ước tính, số tiền mà một cá nhân hoặc DN phải bỏ ra để làm thủ tục nộp thuế là 24,8 triệu đồng/DN/năm; cả nước có gần 450.000 DN thì tổng số tiền phải bỏ ra là 9.800 tỷ đồng.
“Nhưng với số thời gian khai thuế đã cắt giảm xấp xỉ 300 giờ như hiện nay và nếu đạt mức 171 giờ nộp thuế vào năm 2015, sẽ tiết kiệm được gần 16 triệu đồng/DN/năm. Như vậy, cả xã hội có thể sẽ tiết kiệm được hơn 6.600 tỷ đồng/năm” - bà Nguyễn Thị Cúc tính toán.
Trong tháng 11 này, DN tiếp tục thụ hưởng các chính sách hỗ trợ về thuế khi Thông tư 151/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định số 91/2014/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều tại các Nghị định quy định về thuế (có hiệu lực thi hành vào ngày 15-11). Đây được xem là hành động tiếp theo của Bộ Tài chính trong việc cắt giảm gần 100 giờ khai thuế cho DN với nhiều nội dung thay đổi liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN, cũng như công tác kê khai nộp thuế của DN, quản lý của cơ quan Thuế.
“Lần đầu tiên ngành Thuế nới rộng chi phí tính thuế TNDN phù hợp với tình hình thực tiễn và nâng cao tính nhân văn trong thực thi. Theo đó, các khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN được khấu trừ như: Khoản chi có tính chất phúc lợi chi trực tiếp cho người lao động như: Chi đám hiếu, hỷ của bản thân và gia đình người lao động; chi nghỉ mát, chi hỗ trợ điều trị; chi hỗ trợ bổ sung kiến thức học tập tại cơ sở đào tạo; chi hỗ trợ gia đình người lao động bị ảnh hưởng bởi thiên tai, địch họa, tai nạn, ốm đau…” - bà Trần Thị Mỹ Dung - Phòng Tư vấn của Công ty Kiểm toán Toàn Cầu chia sẻ với phóng viên Báo Hải quan.
Ngoài ra, theo bà Trần Thị Mỹ Dung, việc điều chỉnh mức doanh thu khai thuế GTGT theo quý từ mức tổng doanh thu bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ của năm trước liền kề từ mức 20 tỷ đồng trở xuống lên mức 50 tỷ đồng trở xuống. Dự tính sẽ có khoảng 91% DN đang hoạt động áp dụng hình thức này ngay từ kỳ khai thuế GTGT quý IV-2014. Đồng thời, kể từ ngày 15-11 chính thức bỏ quy định DN phải nộp tờ khai thuế TNDN tạm tính hàng quý và DN tạm nộp hàng quý và quyết toán thuế TNDN theo năm.
“Với quy định thông thoáng này, DN sẽ cảm thấy dễ thở trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước, bởi việc kê khai thuế TNDN và thuế GTGT được xem là phức tạp nhất. Các DN phải có bảng kê khai tạm tính thuế TNDN rất nhiêu khê, trong khi đó, họ vẫn phải kê khai đầu vào, đầu ra kèm theo phụ lục dài dù đã có hóa đơn” - bà Trần Thị Mỹ Dung nói.
Cải tổ đội ngũ thực thi
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, không thể phủ nhận những nỗ lực cải cách thủ tục hành chính của Bộ Tài chính nói chung và Tổng cục Thuế nói riêng nhưng thực tế hệ thống chính sách và quy trình quản lý thuế vẫn gây ra những khó khăn cho DN. Đó là việc ban hành chính sách còn thiếu sự thống nhất, rõ ràng dẫn đến có cách hiểu khác nhau giữa cơ quan Thuế và người nộp thuế. Một số văn bản hướng dẫn thực thi pháp luật thuế ban hành chậm, dẫn đến khó khăn cho DN trong quá trình thực hiện.
Đến những khó khăn của DN trước hàng loạt các thông tư, quy định về thuế của Nhà nước được điều chỉnh liên tục; sự hạch sách của CBCC thuế khiến DN bị ách tắc trong sản xuất, kinh doanh. Chính vì vậy, đã có nhiều DN còn hồ nghi về việc nhiều chính sách được ban hành nhưng có khi thực thi không đầy đủ, thậm chí vi phạm quyền lợi DN.
Để chấm dứt tình trạng này, Tổng cục trưởng Bùi Văn Nam khẳng định, cùng với việc sửa đổi, bổ sung các cơ chế chính sách, công khai, minh bạch trong quản lý thuế, Tổng cục Thuế luôn xác định con người là yếu tố mấu chốt của mọi thành công. Vì vậy, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực như đẩy mạnh giáo dục chính trị, tư tưởng gắn với học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Ban hành Tuyên ngôn ngành Thuế; đồng thời sửa đổi, bổ sung các Quy định về “10 điều kỷ luật của Ngành”, “Những tiêu chuẩn cần xây, những điều cần chống”, “Tiêu chuẩn văn hoá công sở và đạo đức công chức Thuế”... nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương của công chức thuế khi thực thi công vụ.